آفت‌زدایی و اسیدزدایی نسخ خطی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز
تاریخ انتشار: ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۰۵۰۶۷
ایسنا/فارس مجموعه ارزشمند و کم‌نظیر نسخ خطی و چاپ‌های سنگی و سربی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز طی برنامه‌ریزی کارشناسی شده‌ای با حضور متخصصان این حوزه، آفت‌زدایی و اسیدزدایی شد.
رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز امروز، ۱۸ بهمن ضمن اعلام این خبر، بیان کرد: آفت‌زدایی و اسیدزدایی نسخ خطی و چاپ‌های سنگی و سربی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز، با اعتباری بالغ بر ۲ میلیارد ریال و با حمایت معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز و از سوی عضو هیئت‌علمی گروه هنر دانشگاه در یک بازهی زمانی دو ماهه، به‌مدت ۱۵ روز، در روزهای تعطیل انجام گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فرزانه عفیفیان تصریح کرد: مجموعه خطی و چاپ‌های سنگی و سربی این کتابخانه بیش از ۲۶۰۰ نسخه است که بخش خطی آن با حدود ۱۲۰۰نسخه، مهمترین مجموعه خطی استان فارس به شمار می‌رود و بسیاری از نسخ آن منحصربه‌فرد و بی‌نظیر است.
رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز افزود: درحال دیجیتال‌سازی این مجموعه ارزشمند هستیم و با کامل‌شدن دیجیتال‌سازی و ورود کاربرگه در نرم‌افزار کتابخانه، این مجموعه می‌تواند به‌صورت الکترونیکی در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گیرد.
وی اظهار کرد: بیشتر کتاب‌های این مجموعه، اهدایی مرحوم شیخ عبدالنبی امامی و مابقی،، اهدایی خیّرینی چون داریوش نویدگویی، نجفقلی معزی، صادق چوبک، سیدعبدالحسین معین، محمدرضا شیرازی، رضا رازانی و... است.
عفیفیان در ادامه حفاظت و نگهداری از این میراث ارزشمند را از اولویت‌های کتابخانه عنوان و تأکید کرد: بخش اعظم توسعه فرهنگ، علم و هنر کشورمان به تولید کتاب در گذشته یعنی به نسخ خطی بازمی‌گردد.
وی بیان کرد: منابع اهدایی به نام اهداگران در مجموعه موزه و اسناد کتابخانه در شرایط مطلوب نگهداری می‌شود، بنابراین با توجه به اینکه نگهداری اسناد و کتاب‌های قدیمی در منزل با شرایط استاندارد ممکن نیست، پیشنهاد می‌شود به مراکز مطمئن سپرده شوند. با اهدای این منابع علاوه‌بر امکان بهره‌مندی اصحاب علم و دانش از این منابع، گامی مثبت در راستای نگهداری دایمی و ماندگاری این آثار برداشته می‌شود.
رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز گفت: بخشی از این کتاب‌ها نیاز به مرمت و بازسازی دارند که قصد داریم با منابع دولتی و کمک خیّرین این مهم را انجام دهیم؛ بنابراین از خیّرین فرهنگ‌دوست استان خواستاریم برای حفظ و بازسازی این میراث ارزشمند حمایت کنند.
عضو هیئت‌علمی بخش هنر دانشگاه شیراز نیز در خصوص شیوه آفت‌زدایی و اسیدزدایی توضیح داد: برای نگهداری اسناد و مدارک مهم کارهای مختلفی صورت می‌گیرد که از آن جمله، می‌توان به مرمت اسناد، آفت‌زدایی و اسیدزدایی اشاره کرد.
سامانیان افزود: یک برگ سند یا کتابی که برای مرمت ارسال می‌شود، ابتدا روی آن آسیب‌شناسی بیولوژیکی انجام شود و نوع آلودگی مشخص می‌شود. درصورتی‌که اثر دارای آلودگی باشد، برای آفت‌زدایی و ضدعفونی در محیطی خاص قرار می‌گیرد و با روش‌های خاص ازجمله: گازی، غوطه‌وری و اسپری‌کردن آفت‌زدایی انجام می‌شود.
این استاد مرمت افزود: اسیدی‌شدن درحقیقت یک فرآیند شیمیایی است و دلایل اسیدی‌شدن یک اثر بسیارزیاد است، یکی از دلایل اصلی آن می‌تواند آلاینده‌های شیمیایی در هوا باشد. تغییرات قابل مشاهده بر اثر اسیدی‌شدن خرد و شکنندگی است، فرآیند اسیدزدایی موجب می‌شود منابع اسیدی‌تر نشوند. انتخاب اصولی اسیدزدایی باتوجه به جوهر و برگ‌های موجود در آثار است که با روش‌های غوطه‌وری، اسپری‌کردن و گازی انجام می‌شود.
یکی از اهداگران مجموعه ارزشمند نسخ خطی و چاپ‌های سنگی و سربی نیز در حاشیه این برنامه به بیان خاطرات و حرفه خود پرداخت و بیان کرد: حدود ۵۴ سال پیش کار صحافی را انجام می‌دادم و به همین دلیل علاقه خاصی به نسخه‌های خطی پیدا کردم. برخی روزها هزینه‌ی تهیه ناهار خود را برای خرید کتاب از دلالان کتاب می‌دادم تا اینکه به تدریج این مجموعه گردآوری شد.
داریوش نویدگویی ادامه داد: اواسط دهه‌ی هفتاد، گروهی از افراد صاحب‌نظر که هرکدام در حوزه موضوعی تخصصی داشتند ازجمله رستگارفسایی، طاووسی، مرحوم امداد و استاد دیرین در منزل ما جمع شدند و برخی نظرشان بر فروش کتاب‌ها بود، اما پس از مشورت تصمیم بر اهدای آنها گرفتیم و با رئیس وقت دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز مکاتبه‌ای انجام دادیم. سپس کتاب‌ها به کتابخانه ادبیات و علوم انسانی منتقل شد و اواخر دهه‌ی هفتاد بود که کتاب‌ها به کتابخانه‌ی میرزای شیرازی منتقل شد.
رئیس هیئت مدیره انجمن خیرین توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی بیان کرد: ۵۳۰ نسخه کتاب خطی، چاپ سنگی و سربی را پس از پاکسازی، غبارروبی و آفت‌زدایی به کتابخانه دانشگاه اهدا کردم. البته تاکنون تفاهم‌نامه‌ای بسته نشده و کاغذی ردوبدل نشده، کتاب‌ها سال‌ها در کارتن در کتابخانه نگهداری می‌شد تا اینکه در ویترین گذاشته شدند و بخش خطی آن توسط حاج آقا برکت فهرست‌نویسی شد.
وی افزود: کتاب‌ها در موضوع طب، دیوان‌های شعر، فارس‌شناسی، جغرافیا، تاریخ، فلسفه و... بود. برخی از کتب این مجموعه هرگز استنساخ نشده و منحصر به فرد است.
به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی دانشگاه شیراز، این خیر فرهنگ‌دوست ادامه داد: این مجموعه ارزشمند باید به دور از نور و گرد و غبار باشد و همچنین به نام خود اهداکنندگان در شرایط استاندارد نگهداری شود. اگر ادعایی در قدمت فرهنگی-تاریخی داریم این‌ها سند است. براساس این اسناد و کتاب‌ها می‌توانیم نشان دهیم که چه کار کرده‌ایم. باید اعتماد خیّرین را جلب کنید تا آثار خود را به جای مطمئن بدهند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری نسخ خطي دانشگاه شيراز استانی اجتماعی دهه فجر 1402 استانی اقتصادی انتخابات ۱۴۰۲ کتاب ها نسخ خطی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۰۵۰۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دبیرکل کتابخانه‌ها: مردم ایران کتابنخوان نیستند + فیلم
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی گفت: مردم ایران اساساً کتابنخوان نیستند و اهل مراجعه به کتاب هستند اما باید برای دسترسی مردم به کتاب تلاش بیشتری شود چراکه هزینه‌های کتاب افزایش یافته و این در کتابخوانی اثرگذار است. - اخبار استانها -
مهدی رمضانی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در سنندج در پاسخ به این سؤال که موضوع نوسازی و بازسازی کتابخانه‌ها در چه شرایطی است (در مصاحبه‌ای گفته بودید که با پول یک کیلومتر اتوبان‌سازی می‌توان کلی تحول در کتابخانه‌ها ایجاد کرد) الان چه مرحله‌ای است؟ اظهار داشت: آن قیاسم به مزاح بود! اما میزان اعتباری که در حوزه صنعتی، تجاری، زیرساخت، وزارت نیرو و وزارت راه و شهرسازی هزینه می‌شود، اعداد قابل توجهی است کما اینکه در آن حوزه‌ها هم اقتضائات هم به همان میزان است.
وی گفت: اگر حوزه فرهنگ از لحاظ بودجه‌ای تقویت شود، اثرگذاری و پیشرفت مسائلش بیشتر از تصور خواهد بود. بناها و ابنیه‌های فرهنگی زیادی در این دولت به همت دولتمردان تکمیل شد اما بازطراحی و بازسازی کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی نیز ضروری است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با اشاره به اینکه در دور سفر دوم سفرهای استانی رئیس‌جمهور اختصاص اعتبار به بازسازی کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی استانها از جمله کردستان لحاظ شده است، تصریح کرد: بازسازی و بازطراحی کتابخانه‌ها متناسب با نیاز و اقتضائات روز یکی از برنامه‌های اولویت‌دار این نهاد بوده و هم‌اکنون چندین پروژه مختلف در این حوزه در دست اقدام است.
وی بر ضرورت توجه به حوزه فرهنگ و کتابخانه‌ها تأکید کرد و افزود: کالبد و ساختمان ابزار بهره‌برداری است، هدف نیست، محتوا و برنامه کتابخانه مهم است و این مراکز با حضور اعضا و کتابدار تجلی پیدا می‌کند، هر کدام که نقص داشته باشد، فرایند به صورت کامل شکل نمی‌گیرد.
اختصاص 70 میلیارد تومان به نوسازی کتابخانه‌های کشور
رمضانی در پاسخ به این سؤال که آیا مبلغی برای نوسازی کتابخانه‌های کشور اختصاص یافته است، اذعان داشت: در استان‌های مختلف از محل سفر استانی رئیس‌جمهور، اعتباراتی اختصاص یافته اما اکنون عدد مشخصی ندارم.
وی با بیان اینکه بودجه این نهاد محدود است، اظهار کرد: در بخش تملک 70 میلیارد تومان به نوسازی کتابخانه‌های کشور اختصاص دادیم البته نسبت به گستره این حوزه در کشور بسیار قابل توجه نیست اما مصوبات سفرهای استانی محسوس و تغییر خود را نشان خواهد داد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار تسنیم که ایران با استانداردهای کتابخانه‌های عمومی بین‌المللی چقدر فاصله دارد بخصوص در مقایسه با کتابخانه‌های کشورهای همسایه یا در منطقه؟ خاطرنشان کرد: وضعیت ایران در این حوزه بسیار خوب است و بارها این را تکرار کرده‌ام، به اذعان فعالان بین‌الملل و مهمانان خارجی حوزه کتابخوانی و آمار و ارقام از حیث شبکه‌ای کتابخانه‌ای وضعیت مناسبی داریم اما باید بازطراحی و اصلاح فرایندها و بهینه‌سازی داشته باشیم و توسعه هدفمند باشد.
وی عنوان کرد: جزو محدود دستگاه‌های فرهنگی کشور هستیم که به سمت آمایش سرزمینی پیش رفته‌ایم و معتقدیم هر گونه توسعه‌ای باید حول محور این مهم باشد. توسعه باید هدفمند باشد تا منجر به بهره‌برداری شود.
عدد دقیقی از سرانه مطالعه در کشور نداریم!
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم که سرانه مطالعه در کشور چقدر است؟ اظهار کرد: عدد دقیقی از سرانه مطالعه نداریم! اما معتقدیم که گزاره‌ها بیانگر آن بوده که مردم ایران اساساً کتابنخوان نیستند و اهل مراجعه به کتاب هستند اما باید برای دسترسی مردم به کتاب تلاش بیشتری شود چراکه هزینه‌های کتاب افزایش یافته و این در کتابخوانی اثرگذار است.
وی ابراز داشت: فراهم کردن دسترسی مردم به کتاب جزو تأکیدات دولت و شخص رئیس‌جمهور بوده که جزو برنامه‌های اولویت‌دار قرار گرفته و باید فضاهای کلونی و محل تجمع کودکان و نوجوانان به سمت کتاب سوق داده شود. پیمایشی راجب عادت خواندن ایرانیان انجام داده‌ایم و تلاشمان این است که نتایج آن به نمایشگاه کتاب امسال برسد.
پیگیری مطالبه روستاهای فاقد کتابخانه در کردستان
رمضانی در پاسخ به سؤال پایانی خبرنگار تسنیم که با توجه به اینکه علاوه بر شهرهای استان، بسیاری از روستاهای کردستان فاقد کتابخانه هستند، فضا وجود دارد اما تجهیزات و کتاب نیست، چه برنامه‌ای برای جبران این ضعف دارید؟ گفت: بر اساس آمایش سرزمینی در روستاهای بالای 2500 نفر جمعیت سکنه امکان ایجاد کتابخانه وجود دارد و روستاهای با جمعیت کمتر را باید از طریق کتابخانه‌های سیار پوشش داد.
در ادامه گفت‌وگوی خبرنگار تسنیم با دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را به صورت ویدئویی ببینید:
.
انتهای پیام/481/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است